ମାନବ ଜୀବନରେ ସାହିତ୍ୟର ମହତ୍ତ୍ୱ - ସରସ୍ୱତୀ ନାୟକ

0
ମାଆର ଔରସରୁ ମଣିଷ ଯେତେବେଳେ ଭୂମି ସ୍ପର୍ଶକରେ, ସାହିତ୍ୟ ହିଁ ତାର ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଜିନିଷର ମାଧ୍ୟମ ସାଜେ । ସାହିତ୍ୟ ମଣିଷ ପ୍ରାଣରେ ଶାନ୍ତିର ପ୍ରଲେପ ଦେଇଥାଏ । ସୁ ଓ କୁ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରି 'ସୁ' କୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ । ଜୀବନର ବାସ୍ତବ ଦିଗ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସୂଚନା ଦିଏ । ବଞ୍ଚିରହିବାର ମୌଳିକ ଉପାଦାନ ଯୋଗାଇ ଦେଇଥାଏ । ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସାହିତ୍ୟର ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ସାହିତ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତିର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଅବର୍ଣ୍ଣନୀୟ ଓ ଅକଳନୀୟ । ମଣିଷ ଅମୃତର ସନ୍ତାନ । ଅମରତ୍ୱ ଲାଭକରିବା ପାଇଁ ତାର ଆଜୀବନ ସାଧନା ଅମୃତ ପରି ଏକ ଦିବ୍ୟ ଓ ମହାନ ଚେତନାର ଅଧିକାରୀ ହେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହିତ୍ୟର ଅବଦାନ ଅତୁଳନୀୟ । ସମାଜର ହିତସାଧନ ମଧ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟତମ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ମଣିଷ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଅବ୍ୟକ୍ତ ବେଦନା ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ ଲାଭ କରେ । ଆମର ପ୍ରାଚୀନ ଆଚାର୍ଯ୍ୟଗଣ ସାହିତ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଚତୁଃର୍ବର୍ଗ ଫଳପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ ବୋଲି ସ୍ଵୀକାର କରିଛନ୍ତି । ଜୀବନର କଲ୍ୟାଣ ସାଧନା ଦିଗରେ ଏହାର ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହା ମଣିଷକୁ ବଂଚିରହିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଏ । ମାନବ ମାନବ ମଧ୍ୟରେ, ଦେଶ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର ମଧ୍ୟରେ ସାହିତ୍ୟ ହିଁ ମାନବିକ ସଂପ୍ରୀତିର ସେତୁ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଏହା କେବଳ ମଣିଷ ମନରେ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟବୋଧ ସୃଷ୍ଟି କରେନାହିଁ, ବ୍ୟକ୍ତିର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଭାବଧାରାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରେ । ଜୀବନ ସହିତ ଏହା ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରୁଥିବାରୁ ଏବଂ ଜୀବନର ମୌଳିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ହୋଇଥିବାରୁ ଜୀବନରେ ଏହାର ସ୍ଥାନ ଉଚ୍ଚାଗ୍ରେ ଶୋଭାପାଏ ।

ଆଦର୍ଶବାଦର ପ୍ରଚାର ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟତମ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷକୁ ଜାତି, ଧର୍ମ, ବର୍ଣ୍ଣ ଓ ଆର୍ଥିକ ସ୍ୱଚ୍ଛଳତା ନିର୍ବିଶେଷରେ ଏକ ପ୍ରକାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଓ ସମସ୍ତଙ୍କ ନିମିତ୍ତ ସମାନ ସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟିକରିବା ସାହିତ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । ସାହିତ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ କେହି ଅଚ୍ଛବ ନୁହଁନ୍ତି । ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏହାର ଦ୍ୱାର ଉନ୍ମୁକ୍ତ । ମଣିଷ ମନରେ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକରେ ରସର ଝରଣା । ଜୀବନର ସତ୍ୟ ଓ ବାସ୍ତବ ଦିଗ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଏହା ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ମାନବର ଆଶା,ଆକାଂକ୍ଷା, ଆନନ୍ଦ ଓ ବିଷାଦ ସହିତ ପରିଚିତ କରାଇଥାଏ । ଅତୀତ ସହିତ ବର୍ତ୍ତମାନର ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରି ଭବିଷ୍ୟତ ନିମିତ୍ତ ସାରଣୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରେ । ସମାଜର ବାସ୍ତବ ସ୍ୱରୂପକୁ ଉପଲବ୍ଧି କରାଏ । ସାହିତ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ୱୟଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମଣିଷ ମାନବିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧର ଜାଗରଣ, ଆତ୍ମବିକାଶ ନିମନ୍ତେ ପଥପ୍ରସ୍ତୁତି; ସାଂସ୍କୃତିକ ଚେତନାର ବିକାଶର; ସତ୍ୟ, ନ୍ୟାୟ ଓ ପାପ ମଧ୍ୟରେ ସୀମାରେଖା ସ୍ପଷ୍ଟ କରିବା ସାହିତ୍ୟର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । ପ୍ରକୃତଜ୍ଞାନର ବିକାଶ ମଧ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଅନ୍ୟ ଏକ ମହତ୍ତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । କିଛି କଳ୍ପନା ଆଉ ରୋମାଂଚକର ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟିକରି ଏହା ମଣିଷର ତପ୍ତ ପ୍ରାଣରେ ମନ୍ଦାକିନୀର ଧାରା ପ୍ରବାହିତ କରେ । ମଣିଷର ଅଶାନ୍ତ ପ୍ରାଣକୁ କଳ୍ପନାର ଅନୁରଞ୍ଜନରେ ଶାନ୍ତି ଦେଇପାରେ ସାହିତ୍ୟ । ବିଶ୍ଵରେ ସ୍ନେହ, ପ୍ରେମ, ଦୟା, ମୈତ୍ରୀଭାଵ ଆଦି ଉତ୍ତମଗୁଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ସାହିତ୍ୟ ହିଁ କରିଥାଏ । ମଣିଷ ପ୍ରତି ମଣିଷ ହୃଦୟରେ ବିଶ୍ଵାସର ଉତ୍ତେଜନା, ଜନ୍ମ ଓ ଧ୍ଵଂସାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ବିନାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାହିତ୍ୟର ଭୂମିକା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓ ନିଆରା । ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକରେ ବିଶ୍ୱସନୀୟ ବାତାବରଣ, ମଣିଷ ପ୍ରାଣରେ ଜଗାଏ ସ୍ନେହ, ପ୍ରେମ, ଦୟା ଓ ମୈତ୍ରୀର ଭାବ, ଜୀବନକୁ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ଯୋଗାଇ ଦିଏ ମାନସିକ ଆହାର । ଆତ୍ମୋପଲବଧି ଓ ଆତ୍ମବିକାଶ ନିମିତ୍ତ ସାହିତ୍ୟ ଯେପରି ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଏ, ତାହା ତା'ର ସେହି ମହନୀୟ ଆଦର୍ଶକୁ ପ୍ରତିପାଦନ କରିଥାଏ, ଜାତୀୟ ଜୀବନକୁ ସଂଗଠିତ କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର ଅବଦାନ ମହାନ ଓ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ ।

ମାତ୍ର ଆଜିର ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଚଳଣିରେ ମଣିଷ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସାଧନରେ ଏହାର ଅପପ୍ରୟୋଗ କରୁଛି । ଏହି କାରଣରୁ ସାହିତ୍ୟର ଲକ୍ଷ୍ୟ ସାମୟିକ ଭାବେ ସଂଶୟଚ୍ଛନ୍ନ ହୋଇପଡ଼େ । ମାତ୍ର ଏହାର ଚିରନ୍ତନ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ଅସ୍ଵୀକାର ନକରି, ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ଉଦ୍ୟମକୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖିବା ଉଚିତ। ଏଥିରେ ହିଁ ସମାଜର ଓ ମଣିଷର ମଙ୍ଗଳ ସନ୍ନିବେଶିତ ।

ବ୍ରହ୍ମଗିରି, ପୁରୀ, ଓଡିଶା

ଦୂରଭାଷ : ୮୮୪୭୮୨୪୭୨୯

Post a Comment

0Comments
Post a Comment (0)

ସୋସିଆଲ ନେଟୱାର୍କରେ ସେୟାର କରନ୍ତୁ